Op 11 september was het dan zo ver: de onthulling van de Kollergang, onderdeel van een rosoliemolen vond plaats. Hier volgt een korte opfrissing van het beloop van plan tot realisatie. Reeds in 2005, resp.2007 was het idee opgekomen bij uw voorzitter om met de kollergangstenen, geplaatst bij de standerdmolen in Rosmalen, een rosoliemolenmonument te maken en aan te bieden aan de gemeente ter gelegenheid van het 1e lustrum van de Vereniging in 2010. Na veel overleg, instellen van een bouwcommissie, historisch onderzoek in archieven, goedkeuring van de bouwaanvraag, sponsoren vinden, het leggen van de 1e steen eind 2010, startte begin april 2011 de 1e fase met het grondwerk, het storten van de fundering, het metselen van de onderbouw en het aanbrengen van het doodbed. In juni volgde de 2e fase met het verhuizen van de kollergangstenen naar hun nieuwe plaats en het monteren in het steenraam op het doodbed. Daarbij werd een inscriptie ontdekt op de grootste steen AO 1708 KT, anno 1708 en initialen maker. De steen is dus ouder dan de vergunning van de rosoliemolen( 1844).

Zoals gezegd aan het begin, op 11 september jl. was het zover. Om 14.00 uur werd de bijeenkomst geopend door 3 blazers van de Stadspijpers (door Dorry Derhaag geregeld). Na een inleidend woord van voorzitter René Vogels riep hij een voor een de medewerkers en sponsoren naar voren. Zij kregen daarbij de attentie aangeboden door de secretaris Liesbeth Verhoeven.
Vervolgens onthulden de twee 1e steenleggers Stijn Kenter en Wim Jansen jr. de plaquette ter herinnering daaraan. Daarop gaf René wethouder mr. Huib van Olden het woord. Hij verrichtte de onthulling door de Bossche vlag van het informatiebord te trekken. In zijn woordje daarna prees hij de inzet van de vereniging om dit monumentje tot stand te brengen en deelde hij mee dat het gemeentebestuur het besluit had genomen het monument in dank te aanvaarden.

Molenboek (Liesbeth Verhoeven)
Op zaterdag 4 februari 2012 komt de onderzoeksgroep weer bij elkaar in het stadsarchief om voor de 15e maal te vergaderen over de voortgang van hun onderzoek. Er is niets anders te melden dan dat we nog steeds verder gaan met het onderzoek. Het punt co-auteuren en financiering heeft nog steeds de aandacht.
Mocht iemand van u of een kennis van u interesse hebben om de groep daadwerkelijk te ondersteunen meldt u dit dan bij René.
Molenboek Rosmalense molens (Liesbeth Verhoeven)
Het verschijnen van het boek over “de molens van Rosmalen” heeft de afgelopen periode iets minder aandacht gehad. Binnenkort worden de acties hervat om geld bij elkaar te spronkelen voor de uitgave. Het bestuur zal u op de hoogte houden van de vorderingen. Indien nodig, zal het bestuur u in een (evt. extra) ALV toestemming (Statuten: Art.11.2 & 3) vragen een overeenkomst aan te gaan met een drukker om het boek te laten drukken. In dat geval zal op die vergadering ook het dekkingsplan (subsidies, donaties, voorverkoop) van deze overeenkomst worden gepresenteerd, waarna u het laatste woord in dezen hebt.
Verslag excursie van 24 september 2011 (Willy Wartenberg)
Voor de tweede maal gingen we relaxed met de bus op excursie. Ditmaal richting de oude Rijn (Alphen aan den Rijn en Leidschendam) met 26 leden en één aspirant-lid. We troffen een geweldige nazomerdag en zoals gebruikelijk helaas nauwelijks wind. En “met de wind van gisteren kun je niet malen” (aldus een spreukentegeltje in de Putmolen).
De eerste stop betrof de Molenviergang van Aarlanderveen. Terwijl op Kinderdijk de functie van de molens vrijwel vervangen is door een groot gemaal is deze viergang nog in gebruik. De reden om de molens te laten staan is dat men i.p.v. deze viergang tenminste drie gemalen had moeten bouwen. Het is de enige nog werkende molenviergang ter wereld.

Ook de manier van leven van deze molenaars wordt steeds interessanter, het lijkt bijna een uitstervend ras. Dat blijkt ook wel wanneer de molenaar uitlegt dat hij een half salaris krijgt voor de 1000 draaiuren die hij moet leveren. De andere inkomsten komen van de melkkoeien die hij erop na houdt. Vaak hebben de molenaars een baan erbij maar wel met de afspraak dat het draaien van de molen altijd voor gaat. Een te hoog waterpeil samen met voldoende wind betekent maar één ding: draaien.
Grappig is ook dat de andere drie molens van de viergang gezamenlijk moeten draaien om het waterpeil in hun eigen deel weer binnen de perken te houden. Dus nooit tegelijk op zomervakantie, denk ik dan. Een kort bezoek aan molen nummer 3, de Bovenmolen, laat zien dat een molen met een scheprad veel minder ruimte heeft op de begane grond. De molenaar is er geboren en het is bijna zijn roeping om de molen te onderhouden.
Voordat we toe zijn aan het klapstuk nog even iets over water en tellen. Op weg naar de derde te bezoeken molen, de wipmolen in Leidschendam, kwamen we door de vele wegen en het rijden door een waterrijk gebied in de knel. Terwijl wij de molen met “vier vollen” zagen draaien, stapten we uit de bus en bleken we toch verder weg dan we dachten. Er zat nl. nog een wetering tussen en een brug was niet in de buurt. Een noodplan werd bedacht, eerst lunchen bij AC, de wipmolen overslaan en dan direct door naar het klapstuk. Bij het instappen na de lunch waren we collega Nico Coppens vergeten. Ik had geteld, excuus! Toen we erachter kwamen zaten we bijna in de file op de A4 waardoor het handiger bleek om de groep eerst af te zetten in de buurt van de laatste molen, “de Salamander” in Leidschendam.
Dat was het klapstuk, houtzaagmolen “de Salamander”. Het deed me een beetje denken aan de andere juweeltjes die we tijdens de eerdere excursies hebben gezien zoals de Collse watermolen, papiermolen “de Schoolmeester” en de oliemolen in Zaandam. Wat een prachtmolen! Een toonbeeld van een ambachtelijke molen en nog steeds in bedrijf. Hoewel de molen slechts zes keer per jaar op windkracht kan zagen, is de motor in staat om tweemaal per week zaagopdrachten uit te voeren. Vaak gebeurt dit voor scheepsbouw, molenmakers en muziekinstrumentenbouwers. Geweldig!
De geur hangt nog in mijn neus! De dikste boom die ooit gezaagd is blijkt een diameter te hebben gehad van meer dan 1 meter. Veel groter is het zaagraam ook niet. Op een grote slee worden de boomstammen langs de zaagbladen getrokken. Hierdoor wordt de boom meteen in meerdere planken gezaagd. Een fantastisch gezicht. “Zoals altijd wint wind, en houdt hout geen stand”.
Het aangeleverde hout moet 2 jaar uitwateren zodat de groeisappen uit het hout zijn. Daarmee wordt het hout ook oninteressant voor houtworm. De locatie van de molen aan de Vliet is een plaatje. Een aanrader voor de leden die niet zijn mee geweest. Dus ga de volgende keer gewoon mee, dan hoef je het allemaal niet te missen!
Moe maar voldaan gingen we weer op huis aan. Rond 18:00 uur waren we terug in
’s-Hertogenbosch met 26 mensen. Jawel 26, want René had met toestemming de bus eerder verlaten.
Herbouw van molen(s) (Liesbeth Verhoeven).
De Stichting Herbouw Bossche molens, in februari jl. opgericht, is bezig met het uitbreiden van het bestuur. 1 persoon is al bereid gevonden zitting te nemen, met 2 anderen wordt binnenkort overlegd. Het logo van de stichting is bijna klaar voor publicatie. Er is een bidboek “Rosmolen van Leeghwater” en een powerpointpresentatie van de klimaatmolen gemaakt om de boer op te kunnen gaan om draagvlak en ondersteuning voor de plannen te verkrijgen . Er is een nauwe samenwerking van de Stichting met de Molenwerkgroep van de Kring Vrienden van ’s-Hertogenbosch en onze vereniging.
Vakantie en molens
Nieuwe rubriek in de Nieuwsbrief waarvoor ook u info kunt opsturen.
DE MOLENS VAN HET ALPBACHDAL (Liesbeth Verhoeven)
Reeds jaren gaan wij op vakantie naar een klein plaatsje in Tirol, Alpbach in het Alpbachtal, 10 km van de Inntalautobaan-afrit Kramsach/Rattenberg.


Het water kan vanuit de beek naar de toevoergoot geleid worden via een houten bak met schuiven die in de beek is verankerd. Vanaf het waterrad loopt het water weer via een opvangbak onder grond naar de beek terug. De molen heeft één koppel maalstenen. En verder de bekende onderdelen zoals in onze molens. Helaas heb ik de molen nog nooit zien draaien. De molen draait nl. maar 1x in de 14 dagen vanaf half mei tot eind oktober. Bij een volgende zomervakantie daar hoop ik geluk te hebben. Bezoek is gratis en men mag het gemaalde meel gratis meenemen.
Website (Liesbeth Verhoeven)
Half november 2011 telden we de 4050e hit (was half juli 3390e) op onze website. De vraag blijft of een van onze leden interesse heeft om de taak van de webmaster een tijdje ( bv. 1 jaar) over te nemen? Laat het even weten.
Het “Gastenboek” van de website kan ook gebruikt worden.
Ledenwerving (René Vogels).
Meer draagvlak voor de herbouw van een of meer molens in ons prachtige
’s-Hertogenbosch blijft een belangrijke zaak. Regelmatig melden zich nieuwe leden aan, soms ontvallen leden ons. De stand is nog steeds 115 leden.
We blijven op weg naar de 125. U, beste lezer van deze nieuwsbrief, blijft de onmisbare schakel tussen de vereniging en nieuwe leden. Brochures over de vereniging zijn bij het bestuur op te vragen. U kunt daarmee mensen interesseren lid te worden. Immers, voor meer draagvlak is het belangrijk dat vele inwoners, maar ook andere sympathisanten, zich bij ons aansluiten. Wijs de eventuele belangstellende(-n) ook op onze website: www.bosschemolens.nl
Jaaropening
Omdat ook dit jaar de feestdagen Kerstmis, Oud en Nieuw in het weekend vallen, is er geen jaarafsluiting op de molen. Wij openen het nieuwe jaar op zondag 8 januari van 14.00-16.00 uur op de molen. Onder het genot van Glühwein of koffie en een hapje kunnen wij elkaar ontmoeten en Nieuwjaar wensen. Tevens zal de nieuwe molenaar op de Rosmalense molen, Frans Hollander, voorgesteld worden aan de leden.
Algemene ledenvergadering (Liesbeth Verhoeven)
Het komend jaar 2012 zal de ledenvergadering plaatsvinden op 3 maart. Het bestuur heeft deze datum nu al vastgelegd om te voorkomen dat “onze” vergaderlocatie reeds aan anderen vergeven zou zijn, zoals dit jaar.
Tot slot
Het zou geweldig zijn als u uw uiterste best zou willen doen om weer een of meer leden te werven voor onze vereniging. Op deze wijze wordt het draagvlak voor de terugkeer van een of meer windmolens in ‘s-Hertogenbosch steeds groter. Doe uw best.
De volgende nieuwsbrief verschijnt waarschijnlijk in februari 2012.
Uw bestuur